Gyoengq doengzhag, ranz gyoengqsou ciengx doenghduz iq gvaq lwi? Dwg duzma iq dwggyaez, rox duzmeuzraiz iq gyaez nem vunz ne? Gyoengqsou duenz, ranz gou ciengx doenghduz iq maz ne?
Naeuz hwnjdaeuj mwngz raen miz di doeksaet, ranz gou ciengx le sam duz saehaexma, gou heuh gyoengqde guh “sam beixnuengx saehaexma”. Saehaexma miz song doiq gaeu, doiq raez, doiq dinj, gwnz gaeu raez dwg lwgda de, gaeu dinj dwg aeu daeuj roxnyinh baihnaj miz mbouj miz doxgaiq lanz. Aenndang saehaexma unqetet, aemq aen byuk yiengh geujsae ndeu, neix dwg aen ranz de. Yienznaeuz gyoengqde maj ndaej doxlumj raixcaix, hoeng lij dwg miz mbouj doengz, yienghneix gou an aen mingzcoh mbouj doengz hawj gyoengqde. Duz ceiq hung heuh “geujhung”, duz byuk ceiq hau heuh “duzhau”, duz raizva ceiq gyaeundei couh heuh “giengien”.
“Geujhung” dwg gou youq suenbyaek sai haujlai goengrengz cij gaemh ndaej, aenvih dwg ngoenzfwn, geu vaq caeuq gouh haiz gou cungj boengz liux. De gyaez gwn doxgaiq raixcaix, baeznaengz cungj caeuq “duzhau”“giengien” ciengj gwn doxgaiq, caen dwg duz rox gwn ndwi. Gou lij yawjraen de gwn doxgaiq saek gijmaz, couh ok haex saek gijmaz, yinx mbouj yinx ne? “Duzhau” gyaez raih bae raih dauq, de yaep ndeu dingz youq gwnz mbaw byaek, yaep ndeu ndoj youq laj mbaw byaek, gyaez “guhndoj” raixcaix, ciengzseiz ra mbouj raen ngaeuz, gou lij laihnaeuz de “buetdeuz” lone!
Gou roengzsim sijsaeq ciuqgoq sam beixnuengx saehaexma song aen singhgiz, raen gyoengqde biz le haujlai, gyoengqde hix sim’angq haujlai. Hoeng gou sawqmwh naemj daengz, danghnaeuz gou deng bouxwnq gaemh bae, couhsuenq ngoenzngoenz hawj gou gwn haeux byaek feih, miz diegyouq cwxcaih, gou lij dwg mbouj sim’angq. Yienghneix, gou caeuq daxboh naeuz:“Raeuz cuengq saehaexma lobu.” Doeklaeng, dou cuengq saehaexma daengz aen suen byaek iq henzgyawj ranz bae.
Sam beixnuengx saehaexma, gyo’mbaiq gyoengqsou daiq haujlai yinxdaeuz daeuj hawj gou, gou haengjdingh dauqma yawj sou.
(Ngeih nienzgaep Yaj Yij)