来源:广西民族报
发布时间:2024-08-28
It
Seizhah ngoenz ndeu, baengz- youx naeuz yienh dou Nanzbingz Yauzcuz Yangh laebbaenz seiqcib bi lo, bienqvaq gig hung, de yaek bae caijfangj, heuh gou caez bae youz. Dingjlingz gou cingq cuengqgyaj, dou gangj bae couh bae. De hai ci, daiq geij boux baengzyoux caez coh Mbanjyauz ndaw Sizvandasanh bya hung lueg laeg haenx bae.
Mbanjyauz youq Nanzbingz Yauzcuz Yangh ndaw yienh dou, seiqcib bi gaxgonq couh laebbaenz Nanzbingz Yauzcuz Yangh. Ranghdieg neix youq ndaw Sizvandasanh daj baihdoeng yiengq baihsaenamz iet bae, dwg aen doudangq dienseng Sangswh Yen, ndigah couh heuhguh “Nanzbingz”. Gizneix bya sang dieg nit, daengx yangh cawz song aen hingzcwngcunh dwg dieg bo, gizyawz cungj youq ndaw laeg Sizvandasanh. Baezneix dou yaek bae Nanzbingz Yauzcuz Yangh Cangzlungz Cunh Mbanjbwzmaj youq haemh ndeu, ndeindei youz mbat ndeu.
Aiq dwg aenvih daj iq couh youq dieg minzcuz lai majhung, gou doiq gak minzcuz fungsug cungj gig haeujsim, baez ndaejhoengq, couh haengj bae damqra gij daegsaek fungsug sibgvenq gak minzcuz. Caemh bae dijvei gyoengq beixnuengx gak minzcuz doxgyau doxyungz haenx. Caenndang bae gamjsouh gak minzcuz beixnuengx youq ndaw seizdaih moq baenzlawz gvaqndei saedceij caeuq hwngfat.
Dou itloh byaij, itloh yawj, cungj miz haujlai gingjsaek sawj dou simmaez. Dou hix gamjsouh daengz haujlai fungcingz Mbanjyauz.
Ngeih
Gizneix dienheiq raeuj, dieg- namh biz, bya sang ndoeng deih, vuzcanj fungfouq. Gyoengq beix- nuengx Yauzcuz ndaw mbanj cujyau guh linzyez swnghcanj, gvej ieng- coengz、 ndaem batgak、 ndaem go- gviq、 ndaem haeuxnaz. Ndaw bya dwzcanj hix gig fungfouq, miz raetlingzcih、raetmoegngaex、yieng- saenq、 dangzrwi……
Gwnz roen, ci ndonj haeuj ndaw ndoengfaex ndaet seiz, gij rij vangraeh de mizseiz laecoemcoem youq laj faex hung, mizseiz heuxgeuj gvaq gij rin dah, gyongx coh bae laj. Dou hai cueng ci, naengh youq ndaw ci hix roxnyinh gij raemxrij liengzseuseu daj laj bya laj faex ndonj daeuj, sawj vunz simsangj vaiqvued.
Youq mwh aen ci hai hwnj gwnz loh ndoi sang, lwgda cix yawj ndaej youh langh youh gyae. Da muengh coh gyae bae, cij raen gyoengqbya deng fwnraq rwed gvaq haenx, engqgya heu rongh lo. Gij fwjmok daj byongh bya faex heusau haenx swng hwnjdaeuj, heuxgeuj bongh hwnj. Giz mbang lumj seiyouz biufiegfieg, giz na lumj saisei hausagsag, cwxcaih mbin dwk mbaeumbengmbeng, mokmumu, lumj dieg sien nei, caeuq gij gyaeu gij ndoi heu, caeuq gwnz mbwn dujduj fwjhau haenx doxhab doxbouj. Gij ranzbezsu mbanj Yauzcuz mizbaez vangraeh doxcab daengj youq baihnaj, caeuq gij faex heu doxcw doxingj, yienghyiengh ciengxda、maezvunz、youh cwxcaih.
Sam
Banringzgvaq, aenvih dwg loh ndoeng, roen godgod goxgox, ci dou hai le sam diemjcung cij daeuj daengz Mbanjbwzmaj goujcib bet goengleix gyae neix.
Mbanj neix youq Nanzbingz Yauzcuz Yangh Cangzlungz Cunh. Geij bi neix daeuj, miz hek daeuj gizneix youz lai, gyoengq beixnuengx Yauzcuz mbanj neix miz haujlai ranz mboujdan hwnj ranz moq guh bouqhek, vanzlij guh nungzgyahloz ceuj byaek daih hek dem, youq ranz cungj miz souhaeuj, saedceij ngoenz beij ngoenz ndei. Haemhneix dou couh youq gizneix dozyouq, cimz gij byaekfeih Yauzcuz, caijfangj gyoengqde, gyalaeg gamjsouh gij fungsug cinghseuq lauxsaed gyoengq- de.
Gaenh geij bi neix daeuj, Mbanjbwzmaj aenvih guh naz- mbaeklae, banh ciet fungsou, mingz- daeuz cienz bae gyae’gyanggyang. Haujlai vunz aenvih mingzdaeuz haenx daeuj gizneix yawj nazmbaek- lae hunggvangq. Gyoengqvunz nyienh byaij gvaq cien bya fanh dah hix aeu daeuj yawj gij yiengh gyaeu de mbat ndeu.
Hoeng geij bi gonq gig hojsik, gyoengq vunzlai yawj gij gingjsaek gyaeundei gvaq le, cix vih gwn ninz yousim. Aenvih dieg neix dwg ndaw bya laeg Sizvandasanh, gyoengq beixnuengx Yauzcuz miz gwn miz daenj, hoeng, gij lijyouz fuengmienh lij caengz gaihfaz baenz yiengh, lij caengz banh miz bouqhek, cawzliux huqdoj, gij yungh gij gwn hix noix di.
Bouxyouz mbouj miz banhfap, cijndaej dungxiek ngaungau hai ci daj ndaw ndoeng loh raez van lai haenx, hai sam diemjcung ci dauq daengz yienhsingz ra ngaiz gwn ra dieg youq.
Vih gaijgez gij vwndiz neix, dangdieg cwngfuj caeuq cunhveij cijdauj gyoengq vunzmbanj dawz ranz guh baenz ranz bouqhek, banh baenz lai aen nungzgyahloz. Yienghneix gyoengq bouxhek daeuj youz gij gwn gij youq mbouj yungh you lo.
Seiq
Banhaemh, dou comz youq ranz ndeu gwn haeux, mboujlwnh Boux- cuengh roxnaeuz Yauzcuz, daihgya cungj miz gangj miz riu. Gij vah riuangq haenx cungj heux youq ndaw daizhongh caeuq ndoengfaex baihrog.
Dou cimz gvaq byaekfeih Yauz- cuz le, mbwn hix menhmenh laep lo.
Geij boux cozgyah caeuq gicej miz ginghyen haenx caeux couh ndonj haeuj ndaw laep bae ra vunz caijfangj, baez yaepda couh mbouj raen ngaeuz gyoengqde lo.
Dou geij boux cijndei doxgaen youq ndaw mbanj youzbyaij. Itloh doq byaij doq cimh, yawjyawj ra dawz saek ranz beixnuengx Yauzcuz souhong caeux, gwn caeuz liux ndaejhoengq le, couh haeuj bae gangjgangj goj.
Dingjlingz henz loh miz aen bouqdiemq iq ndeu, gou raen meh lauxbanj hauxseng ndeu cingq youq bakdou mad deih, gwnz dieg rog dou caeuq ndaw rug cungj mad ndaej ronghrikrik, ingj gij rongh daeng gwnz ranzdingj lwenqda raixcaix.
Din gou mbouj rox mbouj nyinh coh de byaij gvaqbae, caeuq de doxdongx. Meh lauxbanj hix sim- hoengz riunyumj iu dou haeuj ndaw diemq bae naengh, vanzlij yungh huzcaz daeuj bauq caz ndei hawj dou dep dem.
De ndang byom loq iq di, yiengh gyaeu youh unqswnh, youh daihfueng. De cimq caz hawj dou geij bouxhek, caeuq dou gangjgoj doenghgij saeh neix cungj yienh’ok de yienghyiengh habngamj, mbouj nyanq saekdi. Dingq de gangjvah, dou rox de singq Ciengj, samcib lai bi, hix dwg vunz Yauzcuz, daj mbanjnden haq gvaqdaeuj, gaenq miz song dah lwg, dah hung gaenq hwnj cuhcungh, dah iq ngamq doeg siujyoz sam nienzgaep. Dou youq henz de rox le haujlai goj Mbanjyauz.
Haj
Seiqcib lai bi gaxgonq, dingzlai beixnuengx Yauzcuz ndaw lueg ndaw bya cungj youq gij ranzhaz gaebgeb、daemqdet、cumxcwdcwd haenx. Ciengj lauxbanj couh youq ndaw ranzhaz doekseng majhung. Cig daengz bi 1984, Nanzbingz Yinzminz Gunghse gaij baenz Nanzbingz Yauz- cuz Yangh le, gyoengqvunz vanzlij gvaq gij saedceij gungzhoj yiengh- neix.
Ngamq laeb yangh codaeuz, aenvih gyaudoeng mbouj fuengbienh, gak boux beixnuengx yaek bae haw Nanzbingz, mbwn caengz rongh couh aeu hwnqdaeuj, bwh ndei daeng- meizyouz, yungh max doz gij huqdoj: Raetlingzcih、raetmoegngaex、yieng- saenq、dangzrwi…… cix hwnjdin laeh max ganj loh bae haw. Gyoengqde dawz gij huqdoj neix daengz haw bae gai, caiq cawx di doxgaiq gwn yungh haenx dauqma.
Hoeng, yaek ganj baez haw ndeu gig mbouj yungzheih, baedauq aeu byaij roekcib goengleix roenbya, yaek fan gvaq haujlai bya hung lueg laeg, yungh ngoenz ndeu haet bae haemh dauq, song gyaeuj cungj dwg mbwn laep cij ndaej dauq daengz ranz.
Roenbya song henz cungj miz nywj haz, ngoenz mbwn gvengq, gij faenx namh henj riengz din max din vunz mbinfwgfwg; ngoenz fwn loh boengz youh bangzbwdbwd, vadlulu, byaij hoj dangqmaz. Gij doxgaiq cawx dauqma haenx yungh daehsuliu suek ndei, mbouj hawj fwn rwed cijndaej. Gij nohmou cawx baenz gaiq hung, seizhah oemq nanz cungj haeu. Gyoengqvunz couh dawz nohmou heh baenz diuz iq, youh aeu gyu nu hwnjbae iep. Yienghneix vanzlij haeu di, hoeng hix dingjgaz gwn lo. Aenvih youq nienzdaih noix gwn noix daenj haenx, ndaw ranz ciengx duz mou ndeu aeu caj daengz ndwenlab cij sij ndaej gaj daeuj guh nohlab gvaq cieng.
(1)
编辑:黄誉琦 复审:黄慧华 终审:蒙树起