第十期
原文:有一次,我见到一个战士,在防空洞里,吃一口炒面,就一口雪。我问他:“你不觉得苦吗?”他把正送往嘴里的一勺雪收回来,笑了笑,说:“怎么能不觉得?我们革命军队又不是个怪物。不过我们的光荣也就在这里。”他把小勺儿干脆放下,兴奋地说,“就拿吃雪来说吧。我在这里吃雪,正是为了我们祖国的人民不吃雪。他们可以坐在挺豁亮的屋子里,泡上一壶茶,守住个小火炉子,想吃点什么就做点什么。”他又指了指狭小潮湿的防空洞说,“再比如蹲防空洞吧,多憋闷得慌哩,眼看着外面好好的太阳不能晒,光光的马路不能走。可是我在这里蹲防空洞,祖国的人民就可以不蹲防空洞啊,他们就可以在马路上不慌不忙地走啊。他们想骑车子也行,想走路也行,边遛达边说话也行。只要能使人民得到幸福,就是我们最大的幸福。所以,”他又把雪放到嘴里,像总结似的说“我在这里流点血不算什么,吃这点苦又算什么哩!”
——节选自《人民日报》1951年4月11日
译文:
①
Miz baez ndeu, gou raen boux bing ndeu, youq ndaw deihgoengq, gwn amq mienhcauj ndeu, couh gwn amq nae ndeu. Gou cam de:“Mwngz mbouj rox haemzhoj lwi?” De dawz amq nae cingq soengq haeuj ndaw bak bae haenx sou dauqma, riuriu, naeuz:“Baenzlawz mbouj roxnyinh? Aen gwzming ginhdui raeuz youh mbouj dwg ndaek gveijgvaiq. Mboujgvaq gij miznaj raeuz hix couh youq gizneix.” De dawz sieg iq hixnaengz cuengq roengzbae, angq dwk naeuz,“couh aeu gwn nae daeuj gangj ba. Gou youq gizneix gwn nae, cingq dwg vihliux gyoengq lwgminz guekcoj raeuz mbouj gwn nae. Gyoengqde ndaej naengh youq ndaw ranz, cimq hwnj huz caz, naengh youq henz feiz, siengj gwn gijmaz couh guh gijmaz.” De youh vix gij deihgoengq youh cumx youh gaeb gangj,“caiq lumj maeuq youq ndaw deihgoengq ba, mbaet dwk mbwq liux, raen gij daengngoenz baihrog ndeindei haenx mbouj ndaej dak, roenmax gvangqgvangq mbouj ndaej byaij. Hoeng gou youq gizneix maeuq youq ndaw deihgoengq, gyoengq lwgminz guekcoj couh ndaej mbouj maeuq deihgoengq ha, gyoengqde couh ndaej youq gwnz loh mbouj vueng mbouj muengz dwk byaij ha. Gyoengqde siengj gwih ci hix ndaej, siengj byaij roen hix ndaej, doq buet doq gangj vah hix ndaej. Cijaeu ndaej hawj lwgminz ndaej vuenyungz, couhdwg dou ceiq daih vuenyungz. Sojlaiz,” de youh dawz amq nae cuengq daengz ndaw bak bae, lumj cungjgez nei naeuz “gou youq gizneix lae di lwed mbouj suenq gijmaz, gwn di haemzhoj neix youh suenq gijmaz ne!”
(西林县:黄志伟/Vangz Civeij)
②
Miz baez ndeu, gou raen boux bing ndeu,youq ndaw deihgoengq, gwn gaemz caujmen, couh gwn gaemz nae. Gou cam de:“Mwngz mbouj raen haemzhoj lwi?” De dawz siet nae cingq soengq haeuj ndaw bak bae haenx sou ma, riuriu, naeuz:“Baenzlawz mbouj roxnyinh? Aen gwzming ginhdui raeuz youh mbouj dwg gveijgvaiq. Mboujgvaq gij gvanghyungz raeuz hix couh youq gizneix.” De dawz sieg iq hixnaengz cuengq roengzbae, angq dwk naeuz,“couh aeu gwn nae daeuj gangj ba. Gou youq gizneix gwn nae, cingq dwg vihliux gyoengq yinzminz guekcoj raeuz mbouj gwn nae. Gyoengqde ndaej naengh youq ndaw ranz gig lwenqda, cimq hwnj huz caz, souj ndei aen luz iq ndeu, siengj gwn gijmaz couh guh di gijmaz.” De youh vix gij deihgoengq youh cumx youh gaeb gangj,“caiq lumj naenghyung ndaw deihgoengq, lai mbaet dwk mbwq bw, raen gij daengngoenz baihrog ndeindei haenx mbouj ndaej dak, roenmax gvangq mbouj ndaej byaij. Hoeng gou youq gizneix maeuqsouj deihgoengq, gyoengq yinzminz guekcoj couh ndaej mbouj yungh maeuqsouj deihgoengq, gyoengqde couh ndaej youq gwnz maxloh mbouj vueng mbouj muengz byaij ha. Gyoengqde siengj naengh ci hix ndaej, siengj byaij roen hix ndaej, doq buet doq gangjvah hix ndaej. Cijaeu ndaej hawj yinzminz ndaej vuenyungz, couhdwg gij vuenyungz ceiq daih raeuz. Sojlaiz,” de youh dawz nae cuengq haeuj ndaw bak, lumj cungjgez nei gangj “gou youq gizneix lae di lwed mbouj suenq gijmaz, gwn di haemzhoj neix youh suenq gijmaz ne!”
(大化瑶族自治县:韦雪妍/Veiz Sezyenz)
③
Miz baez ndeu, gou raen boux bing he youq ndaw fangzgunghdung, gwn amq mienhceuj ndeu, couh aeu amq siet ndeu daeuj soengq. Gou cam de: “Mwngz roxnyinh hoj lwi?” De cingq dawz gaemz siet ndeu soengq haeuj bak bae sou doxdauq, riu liux riu naeuz: “Baenzlawz mbouj roxnyinh? Gij bing raeuz youh mbouj dwg duzgveij duzgvaiq. Hoeng, gaiq raeuz gvanghyungz hix dwg youq neix.” De hixnaengz cuengq aen siet laeng fwngz, gig angq dwk naeuz: “Couh dawz gwn siet daeuj naeuz ba. Gou youq gizneix gwn siet, couh dwg vih gij beksingq guekcoj raeuz mbouj gwn siet. Gyoengqde goj ndaej naengh youq ndaw ranz ronghsagsag haenx, cimq huz caz ndeu, naengh youq henz bien loz, naemj gwn gijmaz guh gijmaz.” De youh yinx liux yinx aen fangzgunghdung youh gaeb youh dumz neix naeuz, “caiq beij naeuz ndaw fangzgunghdung ba, yaek dai mbaet lo, da raen baihrog nditndat baenz ndei mbouj ndaej dak, daihloh bienhlili mbouj ndaej byaij. Hoeng, gou youq gizneix youq fangzgunghdung, gij beksingq guekcoj raeuz couh mbouj yungh youq fangzgunghdung a, gyoengqde goj ndaej youq gwnz daihloh mbouj vueng mbouj muengz dwk byaij a, gyoengqde siengj gwih ci hix ndaej, maij byaij roen hix baenz. Itmienh sanqbouh itmienh gangjgoj hix ndaej. Cijaeu naengzgaeuq hawj beksingq vuenyungz, couhdwg gij vuenyungz raeuz ceiq hungmbwk ndeu. Ndigah,” de youh dawz siet cuengq haeuj bak bae, lumj cungjgez nei naeuz “gou youq gizneix lae di lwed mbouj suenq gijmaz, gwn di hoj youh suenq gijmaz ni!”
(平果市:黄国观/Vangz Gozgvanh)
(3)