Ndwenngoenz mbouj nyiuz vunz, baudaengz daxboh.
Baenzlai bi gvaqbae, laeuj gaenq haeuj daengz ndaw ndokngviz de bae lo, gij riz ndwenngoenz hix mboujduenh gaet aen hoenz de. Gaxgonq daxboh yungh gyaq danci couh ndaej doz baenz bak gaen vafeiz, seizneix, de lienz byaij loh cungj saemxsaemx saxsax.
De gaem aen cunglaeuj, mienh laeuj loq fubfeb, ingj gij byoem hau de, aen naj nyaeuq de, lij miz “gij saehnieb caengz guhbaenz” de.
Gij “saehnieb caengz guhbaenz”de dwg gijmaz ne?
Gou cai, dwg boux lwgnyez mbouj cengheiq de daengz majhung hix caengz rox aen sim haemzhoj de ba? Dwg fajdin deng namhboengz gaetmyaex miz riz dek de lijcaengz ndaej gib byaij okbae yawjyawj aen seiqgyaiq baihrog ba? Youh roxnaeuz dwg de gaenq siengj gvaq yiengh saedceij gyaeundei haenx mbouj ndaej ciuqseiz daeuj daengz ba……
Ndwenngoenz lijcaengz ganj ndaej gib naeuz hawj de, de couh mbouj rox mbouj nyinh geq lo, geq daengz mbouj miz rengz bae naemjngeix gvaqlaeng yienghlawz gvaq cij ndei lo. Gij naemjngeix de, hix riengz nienzgeij de doengzcaez laux bae. De mbouj ndaej caiq yungh uk gvaqbouh, hix guh mbouj ndaej hongnaek dem. Diuzmeg aen uk de goenq lo, aen seiqgyaiq de engq iq lo.
Youq ndaejgeiq ndawde, miz gienh saeh hawj gou doeksaet dangqmaz ndeu. Haet ndeu, daxboh rag yamqdin bibuengq, bungj aen cungmeng de daeuj daengz ndaw suen, ra fag so vat aen gumz he, haem aen cungmeng roengzbae, youh dauq moek namh ndei bae. Yienzhaeuh lumj mbouj miz saek yiengh saeh nei gvaq saedceij. Ngoenzhaenx, gig geizheih, gwnz daiz mbouj miz gij feihdauh “laeujdoj”, hix yawj mbouj raen gij ngaeuz aen cungmeng. Daxboh caemrwg dwk gwn haeux, daengx ranz vunz cungj caemrwgrwg.
Gvaqlaeng gou dingqnyi daxmeh gangj, aen cung riengz daxboh buenq ciuh vunz haenx laeglemx deng haem roengz laj namh bae, mbouj guh saek yiengh yizsiz, hix mbouj miz maz ciudaeuz.
Daxboh hajcib lai bi, byaij roen couh saemxsax lo. De gaenq sibgvenq banhaet hwnq mbonq lo. Haetnaengz, de caeuxcaeux couh hwnq, bang daxmeh caux feiz cawj haeux, guh hongranz. Guh mbouj ndaej hongnaek le, daxboh hainduj maij dajcawj, couhcinj cawj huz raemx ndeu, cawj rek souh ndeu.
Haem aen cungmeng le, daxboh lumj coengzlaiz mbouj gyaez ndoet laeuj gvaq nei, ngoenz sam donq cungj dwg caenhliengh gwn haeux, de cungj dwg gwn ndaej gig vaiq, mboujlwnh gwn ngaizromh roxnaeuz ngaizcaeuz.
Ngamq yawj nyinhnaeuz cingqciengz gizsaed cungj miz laizyouz. Caen dahraix, daxmeh lwnh dou nyi lo.
Aenvih gwn laeuj, daxboh deng laemx gvaq haujlai baez.
Baez ceiq youqgaenj ndeu, yaek dai gvaq.
Baezhaenx, de ciuqyiengh lumj bingzciengz nei, daengz mbanjnden gwn laeuj, de bingzseiz guh saeh lauxsaed yiemzmaed, hoeng baez bungz daengz laeuj, couh dingj mboujndaej lo. Geij cenj laeuj roengz dungx, aen uk de hainduj mbouj singjsad lo, gangjvah hix bienq ndaej mbouj miz diuzleix, byaij loh hix mbitmbeuj lo. Saekseiz youh gangj saek song coenz vah cingqciengz. De dwg boux maij angjak ndeu. Baengzyoux cam de, lij ndaej lwi? Swhgeij baema ndaej lwi? De giendingh naeuz, ndaej!
Riengzlaeng haidoengh aen mozdozceh de, caenh dingqnyi sing fwt gyayouz, aen ci gaenq cung okbae lo. Raen yienghneix, gyoengqvunz caeuq de itheij ndoet laeuj haenx gipmuengz gyaep okbae, hoeng gaenq ganj mbouj gib lo, youq bakmbanj, aen ci de bungq deng go faex hung henz loh, ci laemx lo, aen loekci vanzlij baenqlulu, hoeng de gaenq laemx youq henz loh.
Cigouqvunz daeuj lo, youh deuz lo, baengzyoux de daj yihyen dwk dienhvah daeuj, hawj dou sikhaek ganj bae yihyen. Mwhhaenx cingqngamj dwg seizhah, dou caj daengz gyanghwnz cib’it diemj lai cung, cij ndaej hawj haeuj ranzbingh bae yawj de. Daxmeh naeuz, ganjgip heuh de, heuh daengz de singj bae, danhseih, seizhaenx, conghhoz gou lumj deng raemxgau nem dwk nei, baenzlawz cungj fat mbouj ok sing’yaem. Seizhah hwngq, youq ndaw yihyen, hix hawj vunz roxnyinh nit.
Doeklaeng caeklaiq de singj gvaqdaeuj lo. De singj le, daxbuz caeuq de gangj gvaq baez ndeu, gangj gij saeh gvendaengz de gwn laeuj haenx. Dangseiz gou couh youq baihhenz.
Vah daxbuz mbouj lai, miz coenz vah ndeu gou geiq youq ndaw sim, de naeuz:“Vahlaux gangj, aen cung cang raemx couh mbouj cang youz, gaej hawj cung laeuj neix haih ciuh vunz mwngz fizfwd bae, lij nangqdaengz ciuhvunz geij boux lwg mwngz dem.”Vah gangj sat, daxbuz couh cienq ndang byaij lo. Daxbuz rwz nuk, hwet loq gungj, yamqdin gig menh, de betcib ngeih bi lo.
Daxboh mbouj gangjvah, mboujgvaq dwg, gvaengzda nding lo.
Daxboh ok yihyen le, aen mozdozceh haenx lumj siusaet nei, mbouj miz vunz caiq bae dwen gij saeh mozdozceh haenx, lumjbaenz daxboh mbouj gwn laeuj gvaq, mbouj deng sieng gvaq, mozdozceh mbouj miz gvaq, aen cungmeng hix mbouj raen gvaq.
(4 sat)
岁月不饶人,包括他在内。那么多年过去,酒精已经深入他的骨髓,岁月的痕迹也不断侵蚀着他的灵魂。曾经靠一辆自行车就能驮上百斤化肥的父亲,如今,却连走路都变得摇摇欲坠。
他端起酒盅,酒面微微摇晃,漾着他花白的发,褶皱的脸,还有他“未竟的事业”。
他的“未竟的事业”是什么呢?我猜想,是不争气的孩子在成年后还未曾懂得他的良苦用心吧?是被泥土侵蚀出裂痕的脚板还没来得及走出去看看外面的世界吧?又或是他曾经设想中的美好生活不能如期到来吧……
岁月还没来得及通知他,他就不知不觉地老了,老到失去了想象力,失去了理性思考的能力。他的思维,也随着他的年纪一同老去。他不能再做过多系统的思考,不能再干过重的体力活。思想的线断了,他的世界更小了。
记忆中,发生过一件至今都令我惊讶不已的事情。一天早上,父亲拖着颤巍巍的步子,端着他的搪瓷缸子来到菜园子里,找来一把铁锹挖了个坑,把缸子埋下去,又重新把土填好。然后若无其事地开始他一天的生活。那天,破天荒地,饭桌上没有飘着“土茅台”的味道,自然也没有看到缸子的影子。父亲沉默着扒拉饭,一家人也沉默。
这是我后来听母亲说的,跟了父亲大半辈子的缸子被悄无声息地埋在地下,没有任何仪式,也没有任何预兆。
年过半百的父亲变得步履蹒跚。他已经养成早起的习惯。每天清晨,他会早早地起来,帮着母亲生火做饭,料理家务。干不了体力活以后,父亲开始热衷烧火,哪怕只是煮沸一壶水,煮熟一锅粥。
缸子埋了之后,父亲像从来没爱过喝酒一样,一日三餐都是尽量扒饭,他总是吃得很快,无论早餐还是晚餐。
看似正常的背后其实都有缘由。果然,母亲解开了我们的困扰。
因为喝酒,父亲摔过很多次跤。
最严重的一次,医生下过病危通知书。
那次,他照往常一样,到隔壁村喝酒,平时做事踏实严谨的他,一遇上酒,就扛不住诱惑了。一轮酒喝下来,他开始有点意识不清,说话已经变得没有条理,走路也歪歪斜斜。偶尔又能说上一两句正常的话。他是个喜欢逞强的人。友人问他,还行吗?可以自己回去吗?他坚定地说,行!随后启动了他的破摩托车,只听见油门猛地加大的声音,车子已经冲出去了。见状,和他一起喝酒的其他人赶紧追出去,然而已经来不及了,在村口,他的车撞上了路边的大树,车倒了,轮子还在不停地转着,而他,倒在了马路边。
救护车来了,又走了,他的朋友从医院打电话来,让我们立刻赶到医院。那时正好是夏天,我们等到了夜里十一点多,才被允许进入病房看望。母亲说,赶紧叫他,把他叫醒,然而,那一刻,我的喉咙好像被胶水黏住了,怎么都发不出声音。炎热的夏天,在医院里,也能让人感到寒气逼人。
庆幸的是,他最终醒了过来。他清醒后,奶奶跟他聊过一次,提的是关于他喝酒的事情。当时我就在旁边。奶奶的话不多,有一句我印象深刻,她说:“老话讲,一个缸子装水就不装油,别让这杯酒把你这辈子熏醉了,还搭上你那几个娃的一生。”话说完,奶奶就转身走了。奶奶耳背了,背微驼,步子很慢,她八十二了。父亲没有说话,只是,眼眶红了。
父亲出院后,那个摩托车好像消失了一样,没有人再去提过关于摩托车的事情,仿佛父亲没有喝过酒,没有受过伤,摩托车没有出现过,缸子也没有出现过。
(完 原载《广西文学》)