Bineix liggaeuq seiqnyied cobet, Dava Yauz- cuz Swciyen Bwzgingj Cin hai baez hoihfwen Vahcuengh hoenghhwd ndeu, senhconz Dangj caeuq cwngfuj guh hong lajmbanj, angqgvaq aenciet Seiq Nyied Bet. Ngoenzhaenx, Doenglamz、 Bahmaj、Dava、Fungsanh、Duh’anh haj aen yienh song henz Dahraemxhoengz haenx miz 20 geij aen doih- canghfwen Bouxcuengh doxcomz daeuj daengz Bwzgingj Cin doxdax eu fwen, yungh Vahcuengh bonjdieg angqciengq lajmbanj hwngvuengh、angqciengq swnghhoz moq cihgeij、angqciengq doxndiep doxgyaez daengj, neiyungz fungfouq, gig miz daegsaek. Bouxyawj baenzcien baenzfanh, lumj raemx dahhaij fubfab nei, nauhyied dangqmaz. Ginggvaq cuhsai、fuzsai、gezsai le, Fungsanh doihbouxsai aeundaej itdaengjciengj, ndaej duz cwz ndeu(dij 10000 maenz ngaenz), Doenglamz doihbouxsai aeu ndaej ngeihdaengjciengj, ndaej duz yiengzbya ndeu(dij 5000 maenz ngaenz), Doenglamz doihmehmbwk aeu ndaej samdaengjciengj, ndaej duz mou biz ndeu(dij 2000 maenz ngaenz). Ngoenzhaenx, haeuj daengz aen vanzcez gezsai seiz, sam aen doihcanghfwen neix youq gwnzdaiz guh fwen sam ga giengz,* seiq boux vunzsai, song boux mehmbwk, faen guh sam aen doih doiq fwen, mwngz bae gou dauq, boux mbouj saw boux, ndeidingq dangqmaz. Gyoengqde sawjyungh “saehcaen gyaj guh, saehgyaj caen guh” gij yisuz biujyienj fuengfap neix daeuj doiqciengq, mizyinx dangqmaz. Doengh bouxyawj gikdoengh raixcaix, angqriu angqhemq mbouj dingz. Gij fwen gyoengqde bien ndaej gig ndei gig ngamj, lumj gij va’bya homrang ronghsien nei, angj hai youq ndawsim vunzcien vunzfanh. Gou minghndei ndaej cingj bae dangguh bouxbingzveij baez hoihfwen neix, youq yienhciengz caen da yawj caen rwz dingq gyoengq canghfwen Bouxcuengh doxdax eu fwen. Ngoenzneix, gou dawz mbangj fwen cingcaij ndeu cingjleix baenz saw, daeng youq gwnz bauqceij Sawcuengh, hawj gyoengq beixnuengx raeuz doengzcaez yawjyawj.
Bouxsai Doenglamz ciengq:
Guh fuzsai liux haeuj gezsai,
Sam gak leizdaiz(doxdax) youq gwnz daiz;
Song boux mehmbwk seiq bouxsai,
Menhmenh caengq(dot) ai duzgaeqhangh.
Mehmbwk Doenglamz ciengq:
Hwnj daiz mbat neix mbat daihsam,
Coiq(dou) naengh cungqgyang song cauhyah
(mehmbwk);
Lwgda menh lienz(yawj) menhmenh lah(yawj),
Bouxlawz baenz haq coiq yaengj bae.
Bouxsai Fungsanh ciengq:
Song au Fungsanh lawj(hix) sim van,
Hwnj daiz mbat sam ndaej gezsai;
Nuengx naengh cungqgyang riubahnyaiq
(riuhihi),
Haemq(cam) mwngz nuengx maij gij bouxlawz.
Bouxsai Doenglamz ciengq:
Song go Fungsanh gik baenzma,
Mbouj ei(nyienh) guh naz caeuq guh reih;
Bienh(danghnaeuz) haq cix haq song boux neix,
Doengz guh seng’eiq mwngz gaem ngaenz.
Mehmbwk Doenglamz ciengq:
Boux ndeu Doenglamz boux Fungsanh,
Raeuz menh doxgangj guh doxdeng(doxhab);
Lij miz bouxyawj youq baihnden,
Daengz cau(mwh) ndeu dem sou yaengj(cij) rox.
Bouxsai Fungsanh ciengq:
Song go Doenglamz sou cangh gangj,
Siengj aeu bouxmbanj baelawz baenz;
Song au Fungsanh coiq miz ngaenz,
Caengh(doeklaeng) coiq lij baen gaiq nuengx-
ngeih(nuengxyoux).
Bouxsai Doenglamz ciengq:
Hauj suij bu liuz vaiyinz dienz(raemxndei
mbouj lae naz bouxwnq),
Youz nuengx gag siengj guh ndeiriz(ndei);
Seizneix ngaenzcienz dauq naeuz miz,
Bae song sam bi nuengx gag rox.
Mehmbwk Doenglamz ciengq:
Song go Fungsanh nienz lij coz,
Hix lij dwghoz nuengx guhfaih(raixcaix);
Song beix Doenglamz riucahnyaiq(riunyumj),
Vunz dauq ndeimaij miz nyit(di) byom.
Bouxsai Fungsanh ciengq:
Haq bae Fungsanh coiq ndei do(lai),
Mwngz heuh guh go ndaej ronghnaj;
Song au Doenglamz cangh gangj vah,
Mwngz bonj roxnaj dauq ndaej nanz.
Bouxsai Doenglamz ciengq:
Nuengx raen bouxcoz siengj guh maex,
Daengz laeng rox daej da baenz rongz(foeg);
Song go Doenglamz vunz aij(yienznaeuz) byom,
Guh swenq(saeh) guh hong beij de haenq(ak).
Mehmbwk Doenglamz ciengq:
Seizneix diuzgienh swnghhoz ndi(ndei),
Doenglamz meijnij(mehmbwk gyaeu) ceiq dij-
gah(dijcienz);
Lajmbanj hwngvuengh youh fazdaz,
Nuengx yaek bae haq lawj(hix) lij senj.
Bouxsai Fungsanh ciengq:
Seizneix nuengx dauq naeuz heuh gah(gyaq),
Haemq(cam) mwngz bae haq geijlai cienz;
Haq bae Fungsanh baenz vunz bengz,
Gyaih(lumj) ndij(caeuq) lwgsien ndaej dox-
baengh.
Bouxsai Doenglamz ciengq:
Lajmbanj hwngvuengh daih bienqvaq,
Seizneix gaihfaz(haifat) gizgiz byang(vaiq);
Ceiq ndei cix haq youq Doenglamz,
Haethaemh laizvangj(baedauq) da(bohda) caeuq
daiq(yahdaiq).
Mehmbwk Doenglamz ciengq:
Haemq(cam) go Fungsanh mbat ndeu laeq
(yawj),
Ngaenz youq ndaw daeh miz geijlai;
Houq(song boux) mehmbwk ndeu seiq bouxsai,
Bouxlawz fatcaiz aeu cix ndaej.
Bouxsai Fungsanh ciengq:
Si(lwnh) daengz Fungsanh dujdwzcanj,
Seizneix ranzranz miz souhyiz(souhaeuj);
Miz dieg bazgoz(batgak) baenz fuyi(fouqmiz),
Bi gwn lisiz(leihsik) mbouj youcaeuz.
Bouxsai Doenglamz ciengq:
Yenj suij nanz dwz giu gin hoj(raemx gyae nanz
ndaej gouq feiz henz),
Maij(nanzdauh) nuengx ndaw hoz yaek mbouj
rox;
Ndij(caeuq) go Fungsanh gangj gyaezgyoh,
Ndaw daeh haj goz(gak) dwh(hix) mbouj miz.
Mehmbwk Doenglamz ciengq:
Miz nyit(di) bazgoz dawz bae gai,
Cix ndaej geijlai gij souhyiz(souhaeuj);
Youh haemq(cam) Yiconj caeuq Veizyiz,*
Sou guh siengqiq(seng’eiq) yiengh gaiqmaz
(gijmaz).
Bouxsai Fungsanh ciengq:
Nungzyez canjyez coiq(dou) miz lai,
It bi baenz gai geij bak fanh;
Bienh(danghnaeuz) nuengx mwngz haq bae
Fungsanh,
Mwngz dingh mbouj nanh yiengh gaiqmaz
(gijmaz).
Bouxsai Doenglamz ciengq:
Nuengx bae riengz dou mbouj youcaeuz,
Bazgoz cazyouz(faexyouzcaz) miz rim bo;
Ngoenz mbouj guh beij(fwen) cix guh mo,
Ngaenzcienz miz do boux Fungsanh.
Mehmbwk Doenglamz ciengq:
Bouxboux dauq cuiq(gangjboq) miz ngaenz lai,
Ngoenz youq gyanggai lij lodlangh(youzlangh);
Bienh(danghnaeuz) cix rox gwn caeuq rox sanq
(suenq),
Caengh(gojnaengz) ndij(caeuq) nuengx gangj
dauq doxdeng(doxhab).
Bouxsai Fungsanh ciengq:
Song doengz(lauxdoengz) Doenglamz de baenz
boh,
De caen guhlox(yaeuh) mwngz nuengxngeih
(nuengxyoux);
Bienh bae Fungsanh caen dwg’eiq,
Mbouj hawj guh reih caeuq guh naz.
Bouxsai Doenglanz ciengq:
Menh guh fagcim daeuj riengz mae,
Yungh(gaejyungh) luenh bae gyaez boux Fung-
sanh;
Ngoenz dou soengq ngaenz bae yinzhangz,
Bonj mbouj lodlangh(youzlangh) lumj gyoengq-
de.
Gejgangj:
Fwen sam ga giengz dwg hoihfwen ndawde cungj doxdax fuengsik ndeu, youz sam aen doih gyaebbaenz, lumj aen giengzfeiz miz sam gaiq ga nei, Vahgun heuhguh “三脚灶”. Sam aen doih neix doengzcaez hwnj ciengz, faen youq sam aen dieg, doenggvaq doxlwnh roxnaeuz doxciengj ok fwen doiq ciengq, mizseiz dwg swyouz doiqciengq, mizseiz dwg youz bingzveij okdaez, cingj boux camgya doxdax haenx hopheux gij daezmoeg bingzveij ok haenx bae bienciengq, mbouj ndaej liz daez, doengzseiz lij iugouz itdingh yaek youq 30 miux cung ndawde ok fwen, mboujne, cix deng cigsoh dik okbae, ciengq sat le, doeg gij gohswz baez ndeu. Sam aen doih canghfwen doiq fwen daengz gvidingh seizgan le, bouxcujciz couh heuh dingz roengzdaeuj, yienz- haeuh youz gyoengq bingzveij gaengawq boux doxdax haenx doiqciengq cingzgvang dangciengz dajfaen, doeklaeng cix dingh it ngeih sam mingz daeuj.
Yiconj、Veizyiz dwg mingzcoh song boux canghfwen Doenglamz doihbouxsai haenx.