It

Gijningz sienseng daengx ci youq gyanghongh. Ndonj gvaq laj go’nganx nga lai mbaw mwn, caiq byaij bae cib lai yamq, couh hwnj mbaeklae dangqnaj ranz. Daxmeh dingqnyi sing ci, senqsi baij ndei aen daengq iq youq bakdou ranz caj lo. Lumj doenghbaez nei, ngamq gangj geij coenz goj, couh guhmuengz bae ranzdajcawj cawj ngaiz hawj daeglwg gwn. Gijningz sienseng naeuz de mbouj dingq, riuj aen swxduk gakciengz, bae ndaw suen mbaet byaek. Ndwn youq bakdou, couh muengh raen gij byaekheu daxmeh ndaem haenx, heuswdswd youq ndaw suen rog ciengzgyanghongh. Gijningz sienseng maij youq ndawde, seizbienh mbaet saek go byaekheu, bied saek gaem coeng, roxnaeuz ciemz lauxbaegnding nem boengz, caiq menhmenh swiq seuq. Daxmeh hemq sing ndeu, de cij riuj aen swxbyaek mbaeqmbatmbat, menhbyaij ma ranz. De duiyouh le, ndwenngoenz cungj dwg caeuq Mbanj- luzliengz mizgven.

Mbanjluzliengz youq henz Dahcwngzgyangh raemxdah heuswdswd sawdikdik, dwg Duh’anh Yauzcuz Swciyen Anhyangz Cin guenj, liz haw Anhyangz miz seiq goengleix. Gijningz sienseng youq Namzningz guh seng’eiq fangzdicanj haujlai bi, mwh ndaejhoengq, cungj maij youq Namzningz caeuq ranzmbanj baebae dauqdauq.

Seizneix, nditrongh seizcou ciuq doh suen- byaek, mbaw byaek heuswd lumjnaeuz cingq bi- nyednyed, Gijningz sienseng roxnyinh daengx ndang raeujrubrub, hoeng youh gig vaiq bienq caep. Luzliengz saekheu noix lai lo, dingzlai dandan dwg gij suenbyaek baihnaj dou ranz.

Gyoengq bouxcoz ndaw mbanj cungj ok rog bae liux, mizmbangj bae hawsingz dieggyae guh hong liuzsuijsen, mizmbangj youq gak giz dieghong ndaw yienhsingz ra hong guh, mbouj miz byawz mbouj siengj vutbae hong reihnaz. Song daegnuengx Gijningz sienseng riengz de bae Namzningz guh hong, aen ranz sam guengh song caengz, hoengq- hangqhangq, cij lw bohmeh hen ranz. Lumj aen ranz byouqbyangq yienghneix, Mbanjluzliengz lij miz haujlai.

Bohmeh geq lo, guh mbouj ndaej gij hong naek cae reih rauq naz dem lo. Daxmeh naeuz hawj vunz ndaem ndwi, hoeng mbouj miz vunz nyienh guh.

Gijningz sienseng lumj doenghbaez heuh mehnax bouxlwg de——daengx ranz Mandwngh daeuj gwn caeuz. Mandwngh dwg vunz ndaw singz, cungj haeujsim guh gij seng’eiq ndangdaenj cang yiengh. Seizneix daengz cungnienz, cix cungj maij buet bae lajmbanj, danghnaeuz daengz Luzliengz, itdingh bae yawj aen suenbyaek daxmeh Gijningz sienseng.

“Gij reihnaz baenzneix ndei mbouj ndaem saek go gijmaz, caen hojsik.” Mandwngh boemz youq gwnz lanzgan, muenghyawj go’nywj heuseuseu seiqhenz danqheiq.

Gyaeuj ien ndaw bak Gijningz sienseng haenx sawqmwh ndongqmyammyam, de haiz ndaek gaemz ien raezrangrang ndeu naeuz:“Roxnaeuz mwngz daeuj ndaem saek di?”

Mandwngh ndwn soh, doq rub byoemgyaeuj raezrangh doq naeuz: “Lij caen baenzneix naemj di ne.”

Gijningz sienseng lwgda ronghsag, ndaep gyaeuj ien, naeuz: “Ndaej sien youq geij moux naz ranz gou ndaem di byaek cietseiz, ganq di va, caj daengzcog guh ndaej ndei le, guh aen veisoj ciengxndang ndeu, cingj gij vunz ndawsingz daeuj lajmbanj, yawj gingjgyaeu, youq henz faex ndaw nywj gwn caz gangjgoj, youq gizneix ninz saek haemh dingq goep heuh roeg ciuz.”

Gij ndwenngoenz lajmbanj baenzneix vuen- yungz maezvunz, cingq dwg gij siengjmuengh Mandwngh. Haemh de gwn caeuz, doeklaeng bienqbaenz “ciuhvunz giz cienjbienq” de ciengzseiz gangj haenx.

Bae daengz dieg cazyawj seiz, benq diegnaz hung boh’au Gijningz sienseng caeuq diegnaz ranz de doxgyawj haenx, hix gouz Mandwngh caez guenj. Caeuq ranz Gijningz sienseng doxlumj, gyoengq vunzlaux hen ranz neix, siengj ndaem reih ndaem naz hoeng mbouj miz rengz guh. Baenzneix le, gij reihnaz ndaej guh ndwi neix couh miz baenz cib lai moux, dan ndaem byaek va nywj, lai gvaqbouh; guh veisoj, caengz caepcawq ndei. Mandwngh naemj, mboujnex sien ndaem gij doenghgo dajgai gonq.

“Naemj ndaej ndei, gou ok ngaenz, beixnangz mwngz okrengz.” Gijningz sienseng naeuz.

“Ok cienz doxyaeng ngaih.” Mandwngh doi bae hawj Gijningz sienseng gag ok cienz liux, swhgeij mbouj ok cienz, ndaem caiq lai, hix mbouj roxnyinh daengz bonjfaenh dwg bouxcawj.

Bi 2023, Gyoijsihgung youq benq dieg neix maj okdaeuj lo. Mbouj geij nanz, baenz noeg baenz noeg lwggyoij heuswdswd daj gwnz dingj go’gyoij dauqdingq duengh roengzdaeuj, aen’aen lwggyoij heuseuseu, luenzlu raengnwng yaek dek bae.

Doengh aen lwggyoij gwnzdingj, baenz aen song aen daj henjoiq bienqbaenz henjgim, gij saek bienq yiengh daezsingj bouxcawj——hab gvej roengzdaeuj dawz bae gwn lo. Mandwngh gwed aenlae, raemj- rawq noeggyoij. Mwh fiengznyangj oemq cug gij Gyoijsihgung byoengh daih’it, Gijningz sienseng dangyienz dwg boux daih’it cimz gonq, daihngeih dwg gij cejnuengx Ginhgoz Sanghvei.

Ginhgoz Sanghvei dwg aen funij lenzhozvei buek guh seng’eiq. Livaz dwg veicangj, Mandwngh dwg fuveicangj, gij cejnuengx daj gak dieg daeuj doxgiet guh seng’eiq, cujciz guh gij hong ciusieng、racienz、sonlienh、cazyawj、guh veiyenz lienzngeih, hawj cienzngaenz bangfuz veiyenz, roxnaeuz bang doenghboux veiyenz gunnanz sawqmwh deng fwtbienq.(1)

一

启宁先生把车泊在院子里。穿过院中枝繁叶茂的龙眼树下，再走十多步，就上了屋前的台阶。母亲听见车声，早摆好小板凳在家门口等着。像往次一样，才拉几句家常，就急火火地要去厨房给儿子做饭。启宁先生也不拦她，拎起墙角的竹篮，去菜园摘菜。站在门口，就可望见母亲种的青菜，油绿绿长在院墙外的园子里。启宁先生喜欢待在里边，随性地扯一棵白菜、撸一把香葱，或拔出满身泥香的萝卜，然后慢慢地清洗。等母亲一声喊，他才提起水淋淋的菜篮子，踱向家门。他退休后的生活图景，无不与老家六良屯有关。

六良屯位于碧绿清澈的澄江河畔，辖属都安瑶族自治县安阳镇，离安阳城区有四公里。启宁先生多年于南宁打理房地产生意，偷得闲时，总热衷于南宁与故土的往返。

此刻，深秋的阳光盈满园子，菜叶的绿像是晃动起来。一股暖意涌上启宁先生的心头，又迅疾沉了下去。六良的绿实在是少，大多只坚韧于各家门前的菜园。

村里的年轻人全涌了出去，或去远方城市的流水线，或在县城的各个工场谋生，无一例外地都想摆脱农耕。启宁先生的两个弟弟跟着他去南宁发展，三间两层的屋子，空荡荡的，只留下父母坚守。像这样的空巢，六良屯还有许多。

父母老了，再干不了耙田犁地的体力活。母亲说要无偿给别人家耕种，但无人响应。

启宁先生照例叫上孩子的舅妈——曼登一家过来吃晚饭。曼登是城里人，一直专注穿衣打扮的营生。如今人到中年，却总喜欢往农村跑，若到六良，必定去看启宁先生母亲的菜园。

“这么好的田地不种东西，实在可惜。”曼登伏在栏杆上，望着蔓延四野的草色叹息。

启宁先生嘴里的烟头猛地亮起，吐出一个长长的烟圈后说：“要不您来种一些？”

曼登直起身子，边拢长发边说：“还真有点想法。”

启宁先生眼睛一亮，掐灭烟头，说：“可以先在我家那几亩田上种点时令蔬菜，养点花，等将来时机成熟了，搞个养生会所，邀请城里人来农村，吹田园风，在草香中喝茶聊天，睡一个虫鸣蛙唱的夜晚。”

如此诗情画意的田园生活，正是曼登心中的理想国。那天晚餐，后来成了她常挂在嘴边的“人生转折点”。

实地考察时，与启宁先生家田地毗邻的他叔伯家的一大片田地，也央求曼登一并管理。与启宁先生家相似，留守家里的老父母，耕心有余，力不足。这么一来，无偿提供的土地就达十来亩，光种蔬菜花草，过于阔绰；建会所，时机未到。曼登琢磨着，要不先种植一些经济作物。

“想法好，我出资，嫂子您出力。”启宁先生说。

“投资的问题好商量。”曼登是拒绝启宁先生出全资的，没有个人的投入，即便种再多，也种不出主人的感觉。

2013年，西贡蕉在这片土地长了出来。不多久，一挂挂青绿的蕉果从蕉丛冠顶倒垂下来，每个绿色的蕉果，胀圆到快要爆开。

顶层的胀绿蕉果，一个两个地从浅黄变金黄，用色彩的变化提醒主人——该从枝头走入人间了。曼登扛上梯子，果断挥刀。当稻草捂熟她种出的第一挂西贡蕉，启宁先生自是尝鲜第一人，巾帼商会的姐妹是其次。

巾帼商会是一群拼杀商界的妇女联合会。以丽华为会长，曼登为副会长，团结起经商的各路姐妹，组织招商、引资、培训、考察、开展会员联谊等活动，为会员提供资金扶持，或帮扶遭受突变的困难会员。