Roek duz roegvameiz ndaw loengz, duz roeg lawz sing heuh baenzlawz de cungj geiq youq ndawsim. De caeuq Cungh Livaz gangj, gejnaeuz roek duz roegvameiz mbouj doengz sibgvenq, moix naeuz duz ndeu, couh ciuq duz roeg haenx heuh, gingqyienz caeuq Cungh Livaz gaxgonq dingqnyi gij sing doxlumj seuqsat, daegbied dwg duzroeg hozhawq de, deng de ciuq heuh lumj dwg roeg heuh dahraix nei.

Cungh Livaz mbit gyaeuj gvaqdaeuj, yawj Cau Hungzminz, naeuz, ndei dingq, ndei dingq.

Cau Hungzminz couh num daengz gij feih hom gwnz ndang Cungh Livaz.

Daengz seiz ndwendaej, Cau Hungzminz mbouj lizhai aen cangjfaexbenj.

Lij dwg aen ranzco gyoengqde. Mbatneix, Cau Hungzminz duengh gyaeuj ngaezngaez, lumj lwgnyez guh saeh loek nei. Cau Dauzvah da cimyawj bouxsai swhgeij. De youq gwnz yawj laj.

Mbatde mwngz caeuq gou naeuz lauxbanj siengj ciu mwngz guh lwggwiz, gou couh gamjdaengz mbouj doiqdaeuz. Rox mwngz guh gijmaz saeh hawj gou gamjdaengz mbouj doiqdaeuz lwi?

Cau Hungzminz mbouj guhsing.

Dauq daengz ndaw rug, seiz cauj byaek hag roeg heuh, seiz uet diegranz hag roeg heuh, seiz dajcaemx hag roeg heuh, sing roeg heuh cungj hung gvaq sing raemx lae, couh dwg gangj vahloq hix hag roeg heuh. Cau Dauzvah naeuz.

Cau Hungzminz baez doeksaet, duenh seizgan neix, de caen dwg yienghneix. Seizseiz cungj miz sing roegvameiz youq ndaw uk de yiengj, naeng bak gag mbouj swhyienz gienj baenz yiengh aen gien boq siurumz nei boq ok gij sing roegvameiz. Gyanghaet, de bae cangjfaexbenj hwnjban, mbouj dwg bae loek ding, cix dwg bae buenx Cungh Livaz bae Nanzhuz. Gyoengq bouxgeq de gaenq mbouj youq gizde caemz roeg, gyoengqde bae aen gunghyenz wnq lo, gizneix mbouj miz roegvameiz. Mbouj miz roegvameiz mbouj youqgaenj, Cau Hungzminz couh ciuq yiengh gyoengqde, heuh hawj Cungh Livaz dingq.

Dauqdaej baenzlawz le ne? Cau Dauzvah cam.

Dauqdaej baenzlawz le ne?

Seiz buenx Cungh Livaz bae Nanzhuz lauh haenx, bouxbaz lauxbanj coengzlaiz mbouj daeuj cangjfaexbenj haenx——baz Cungh Dez mbouj gyae mbouj gyawj gaenriengz baihlaeng gyoengqde, lienzdaemh geij ngoenz, de ndaej ok gezlun: Daegmbauq neix baenz bw! Cungh Dez cam de vihmaz baenz. De naeuz, youq ndaw gunghyenz, Cungh Livaz siengj bae giz swiqfwngz, de gaex daengqloek haeuj ndaw cwzsoj mehmbwk bae mbouj suenq, lij fuz de hwnj majdungj. Vanzlij mbouj cij mbat ndeu, miz mbangj vunz naeuz lo, dahsau neix, bungz daengz daegmbauq neix, suenq miz fukheiq. Dingqnyi baz yienghneix naeuz Cau Hungzminz, Cungh Dez riu lumj duj va hai nei.

Mwngz dauqdaej siengj gijmaz? Cau Dauzvah cam.

Cau Hungzminz dauqdaej siengj gijmaz?

Miz baez ndeu, baz Cungh Dez caeuq Cungh Dez cingj Cau Hungzminz gwn haeux, sijsaeq liujgaij gij cingzgvang de. Cau Hungzminz cawz le gietvaen gangj naeuz mbouj gietvaen caixvaih, gij cingzgvang ndaw ranz cungj lwnh gyoengqde nyi lo. Baz Cungh Dez hix mbouj guhhek, naeuz gizde sou hoj lai le, baenz siengj banhfap gaijbienq lo, vunz couh dwg ciuh ndeu, aeu gvaq cwxcaih di, aeu miz ngaenz, seizneix lij coz, lij mbouj caengz rox gijmaz, loekloek dingdiet couh nyinhnaeuz ndei lai lo, gvaqlaeng nienz laux le, mbouj miz baenghgauq couh mbouj baenz la, gijmaz dwg baenghgauq, couh dwg ngaenz, couh dwg ranz, couh dwg gij ndwenngoenz ndei. Vunz coh dieg sang bae, raemx coh dieg daemq lae, seizneix haujlai vunz cungj siengj daeuj Namzningz, Dunghmungz Bozlanjvei rox ba? Dieg haihoih Dunghmungz Bozlanjvei cungj maenhdwk dingh youq Namzningz, boux lingjdauj guekgya raeuz、boux lingjdauj guekroeg, bibi cungj daeuj camgya. Namzningz seizneix cungj bienqbaenz aen singz hung gozciva ndeu lo, gyaqcienz ranz yied daeuj yied sang, ranz yied daeuj yied dijcienz. Lumj gij vunz sou yienghneix, danghnaeuz mbouj siengj banhfap wnq, dan youq Namzningz loek ding, cingleix faexbenj, mbouj gangj youq Namzningz cawx ranz, couh dwg youq ndaw yienh cawx ranz, siengj hix mbouj yungh siengj. Baz Cungh Dez fucwz gangjvah, Cungh Dez fucwz caeuq Cau Hungzminz gwn laeuj. Gwn le geij donq haeux yienghneix, dingq le geij mbat vah yienghneix, gwn le geij mbat laeuj yienghneix, cungjsuenq lwnz daengz Cungh Dez gangjmingz cingzgvang. Ngoenzde, Cungh Dez lai gwn di laeuj le, doiq Cau Hungzminz naeuz, raeuz dwg bouxsai doiq mbouj doiq, cihsaw “男(sai)”, couh dwg gwnz “力（rengz）” miz gaiq “田（naz）”ndeu, eiqsei dwg, cijaeu dwg bouxsai, couh aeu miz rengz hung, daeuj cae naz guh reih. Cihsaw “男(sai)” neix, dwg seizgeq cauh, seizneix gaenq mbouj hab sevei fazcanj lo, gou nyinhnaeuz seizneix cih “男(sai)” bouxsai, wnggai dwg baenzneix sij: Baihswix cih saw “金(gim)”, baihgvaz cihsaw “力(rengz)”. Fwngz Cungh Dez youq gyanghoengq sij le cih “金”，youh sij le cih “力”, roengzrengz dangqmaz, rumzliengz boq youq gwnz naj Cau Hungzminz. Cungh Dez naeuz, neix cij dwg seizneix cih “男(sai)”, ndigah a, guh boux sai, couh yaek canh ngaenz. Vihmaz canh ngaenz? Mwngz naeuz vihmaz canh ngaenz? Aenvih mwngz mbouj rox yaek miz gijmaz saeh mbouj ndei youq dangqnaj caj mwngz. Cungh Dez gangj vah sing daemq roengzdaeuj, seiz gou lij coz lumj mwngz nei, gijmaz cungj mbouj rox, boux ndeu imq daengx ranz mbouj iek, gvaqlaeng baenzranz, miz Livaz, couh mbouj yienghneix la. Gangj daengz Cungh Livaz, da Cungh Dez nding lo. De gyaezmaij dahlwg swhgeij dangqmaz. Gangj daengz dahlwg, Cungh Dez caen haeujsim lo.

（8）

六只笼中的画眉鸟，哪一只叫声是什么样的，赵洪民已经铭记于心。他跟钟丽华讲解，解释六只画眉不同的习性，每说一只，就模仿那只鸟儿的叫声，竟然跟钟丽华之前听到的叫声一模一样，特别是那只干渴的画眉，被他模仿得生动无比。

钟丽华扭过头，看赵洪民，说，好听，好听。

他就闻到了她身上的香水味。

月底的时候，赵洪民没有离开木板厂。

还是在他们的出租屋。这一回，赵洪民耷拉着头，像犯了错误的小孩。赵桃花看着自己的男人。她居高临下。

那一次你跟我说老板想招你做女婿，我就觉得不对头。知道你做什么事让我觉得不对头吗？

赵洪民不出声。

回到屋子里，炒菜的时候学鸟叫，拖地的时候学鸟叫，洗澡的时候学鸟叫，鸟叫的声音都盖过水流的声音，就是说梦话也是学鸟叫。赵桃花说。

赵洪民一怔，近段时间，他确实是这样。无时无刻都有画眉鸟的声音在脑子里响起，嘴巴自然而然地缩成吹口哨的样子吹出画眉的声音。早上，他去木板厂上班，不是去拔钉子，而是陪钟丽华去南湖。那些老人已经不在那里遛鸟，他们去了另外的公园，这里没有画眉。没有画眉不要紧，赵洪民就模仿它们，叫给钟丽华听。

到底发生了什么？赵桃花问。

到底发生了什么？

在陪钟丽华去南湖散步的时候，从来没有在木板厂出现的老板娘——钟铁的妻子不远不近地跟在他们身后，一连几天，她得出结论：这个小伙子可以！钟铁问她为什么可以。她说，在公园里，钟丽华想去洗手间，他把轮椅推进女厕所不算，还扶她上马桶。而且不止一次，好些人议论，这个女仔，碰到这个男仔，算有福气。听到妻子这样说赵洪民，钟铁的脸，乐开了花。

你到底想干什么？赵桃花问。

赵洪民到底想干什么？

有一次，钟铁的妻子和钟铁请赵洪民吃饭，详细了解他的情况。赵洪民除了已婚说成未婚之外，家里的情况都跟他们说了。钟铁的妻子也不客气，说你们那里太穷了，得想办法改变呀，人就是一辈子，要过得舒服一点，要有钱，现在年轻，还没觉得什么，拔个铁钉就觉得很好了，以后年纪大了，没有依靠就不好啦，什么是依靠，就是钱，就是房子，就是好的生活。人往高处走水往低处流，现在很多人都想来南宁，东盟博览会知道吗？东盟博览会永久举办地就在南宁，国家领导人、外国领导人，每年都来参加。南宁现在都成了国际化大都市了，房价越来越高，房子越来越值钱。像你们这样的人，如果不想其他办法，光在南宁拔钉子，清理木板，不说在南宁买房，就是在县城买房，想都不要去想。钟铁的妻子负责说话，钟铁负责跟赵洪民喝酒。这样的饭吃了几餐，这样的话听了几遍，这样的酒喝了几回，终于轮到钟铁挑明情况。那天，钟铁喝多了一点酒，对赵洪民说，我们是男人对不对，男字的男，就是力字的上面有一块田，意思是，只要是个男人，就要有足够大的力气，来耕田种地。这个男字，是古代创造的，现在已经不适应社会的发展了，我觉得现在男人的“男”字，应该是这样写：左边一个金子的“金”字，右边一个力量的“力”字。钟铁的手在空中写了一个“金”，又写了一个“力”，非常用力，凉风吹在赵洪民脸上。钟铁说，这才是现代的“男”字，所以啊，做一个现代男人，就要挣钱。为什么挣钱？你说为什么挣钱？因为你不知道会有什么坏事情在前面等着你。钟铁语气突然低了下来，我像你这样年轻的时候，什么也不懂，一人吃饱全家不饿，后来成家，有了丽华，就不是这样啦。说到钟丽华，钟铁眼睛红了。他深爱自己的女儿。说起女儿，钟铁动了感情。