Ngoenzhong ndeu, fwn moenqsisi, daengx aen yanghcin mokgoepgoep. Daxboh youq henz daizgvih gunghsiuhse hensouj, baenz geij aen cung mbouj raen saek boux hek. De sawqmwh ngeix daengz gwnz Byaniengzswj lij miz geij gyaengh faexsamoeg caengz gwed ma ranzgaeuq. Daxboh naemj, ngoenz mbwnbumz fwn’oemq neix, doenghboux ganbu gwnz gai caeuq doenghboux baij dan gai huq cungj ndoj haeuj ndaw ranz bae byoqfeiz lo, gij vunz ndaw mbanj bouxlawz yaek gaenq boengz homqnyop hauxrad daeuj gunghsiuhse cawx doxgaiq ne? Couhsuenq miz vunz soemh fwn daeuj cawx doxgaiq, lij miz dah doengzsaeh “Sezvahgauh” baenzngoenz gyaet ngveihgva mbouj dingz haenx souj daizgvih.

Baenzneix daxboh couh longz buhyijyih, byaij haeuj ndaw fwn bae.

Daxboh soemh fwnmok okbae mbouj geijlai nanz, gunghsiuhse miz vunz daeuj lo.

Gij vunz daeujdaengz haenx mbouj dwg bouxhek cawx doxgaiq, hix mbouj dwg vunzsug daeuj gangjgoj gaijmbwq, cix dwg genjcazcuj ndaw yienh. Seizhaenx Sezvahgauh ing aen daizgvih, ceh ngveihgva ndeu gamz youq ndaw bak cingq yaek gyaet gwn.

Boux genjcazcuj cujcangj daiqdaeuz haenx rag gouh haiz nem boengz ndeu, saeknaj laep- nyamqnyamq. Doeklaeng gou cam daxboh, boux vunz neix singq gijmaz. Daxboh naeuz de lij ndaej singq gijmaz, singq Ndaem, Lauxndaem cih Ndaem de!

Lauxndaem cam Sezvahgauh: “Sou ngoenzneix geijlai boux dangban?”

“……Gou, ngoenzneix, gou dangban……”

“Mwngz yaeuh duzfangz lo, daizgvih gijliz itdingh aeu song boux vunz dangban, dox gamduk mwngz mbouj rox bw?”

“Rox……rox……gou rox……”

“Mwngz rox, mwngz rox lij boux vunz dog dangban! Gangj soh bae, linghvaih boux de bae gizlawz la? Sikhaek heuh de gvaqdaeuj!”

“De……de seizneix daeuj mbouj ndaej lo, ranz de miz saeh, cingjgyaj laemzseiz okbae lo……”

“Cingjgyaj, cujyin sou cinjhawj la?”

“Mbouj rox law, sou gag bae cam cujyin……” Sezvahgauh heuj saenzdwddwd, liuh daengz daxboh couh yaek oksaeh lo.

Lauxndaem byaij hwnj laeuz bumbumbum, laelaeuz saenq dwk faenx mbinmieg, hwk dwk gunghsiuhse cujyin diuz gangbit caucau sijsij de doek bae. Hujfoedfoed ndaq de ciengz ndeu le, doeklaeng daxboh cix mbouj banh soujsuz cingjgyaj. Lauxndaem sikhaek couh gaekriri, dangciengz senhbu diuh daxboh ok aen ganghvei seizneix bae, diuh daengz gunghsiuhdiemj ndaw mbanj mbouj doeng goengloh liz gizneix cib geij goengleix.

Mwh daxboh longz buhyijyih, gwnzgyaeuj nem gij mbawroz faexsamoeg, daengx ndang mbaeq- mbatmbat byaij ok ndaw fwn, daeujdaengz baihnaj mbaeklae gunghsiuhse, gyoengqvunz Lauxndaem cingq hujdengdeng byaij gvaqdaeuj. Gunghsiuhse cujyin gaenriengz youq baihlaeng raen daxboh gaenq ganj ma, fajnaj de hai lo, lienzmuengz buet daengz dangqnaj Lauxndaem, gouz de yienzliengh baez ndeu, gingjgau gingjgau, gyauyuz gyauyuz, baez- laeng mbouj caiq famh gijliz dem lo.

Lauxndaem daengx roengzdaeuj, fajnaj laep- nyamqnyamq naeuz:“Mwngz gangj ndaej ngaih, danghnaeuz bouxboux liz gangjvei cungj ndaej baenzneix cawqleix, lij aeu daizgvih gijliz guh gijmaz? Gij doxgaiq daizgvih law le mwngz fucwz, cienzhuq noix le mwngz fucwz?”

Gunghsiuhse cujyin najriu de lumj duzgoep ietgyaeuj okdaeuj, deng moeb youq gwnz mienh- raemx.

Lauxndaem iet lwgfwngzyinx vix coh daxboh, ciep dwk naeuz:“Mwngz couh dwg boux liz gangjvei de? Sikhaek sou ndei doxgaiq mwngz, ngoenzneix couh diuh daengz gunghsiuhdiemj ndaw mbanj, gij gangjvei ndaw yangh mbouj ciengx boux liz gangjvei!”

Daxboh sawqmwh lwgda laepyaenz, yaek daimaez bae. De gouz bae gouz dauq, seizneix lwg gou lij iq, ranz hix caengz guhbaenz, ndaej mbouj ndaej yienzliengh baez ndeu, cawqfaenh gou, baezlaeng itdingh ndeindei ciuqsouj gijliz, mbouj caiq gag liz gangjvei lo. Lauxndaem di hix mbouj soeng bak, myaiz sinz daengz gwnz naj daxboh: “Mboujcix mwngz diuh okbae, mboujcix deuz baeranz!”

Daxboh gwed gvaq cungq, daxboh deng hoz raek gvaq, daxboh diuq laeuz mbouj dai, heiq roenxfoedfoed, dangciengz naeuz:“Deuz couh deuz, gou dwg bouxbing Mauz cujsiz, gou couh mbouj saenq maranz ndaemnaz yaek dai vunz!”

Lauxndaem hujdengdeng, vix dwk najbyak daxboh, vah gaz youq ndaw bak gangj mbouj ok, ndonj haeuj cigizbuj bae, aenci byoq ok hoenz ndaemndwt ndatfoed hai bae lo.

Caencik baengzyoux gienq bae gienq dauq, heuh daxboh bae gunghsiuhden ndaw mbanj guhhong duenh ndeu gonq, caj saehcingz gvaqbae caiq siengj banhfap diuh dauq. Hoeng daxboh souh mbouj ndaej gaemz heiq boux cujcangj najlaep, engq dingj mbouj ndaej gij ndwenngoenz liz ranzmbanj、mehyah gyoengqlwg dandog sinhoj, ciuqyiengh gietdingh lingxaeu ngaenz lizciz, giengiet maranz guh nungzminz.

Gij sinhfwn gozgyah ganbu daxboh, gietsat daengzdaej.

Danghnaeuz ndwenngoenz dauqma, daxboh doengzeiq diuh daengz gunghsiuhden ndaw mbanj, ndwenndwen lingx samcib seiq maenz ngaenz de, gij ndwenngoenz ranz dou, gij minghyinh geij boux lwg dou youh yaek dwg baenzlawz yiengh ne? Gij seizgei minghyinh ciuhvunz lumjnaeuz ndaej cingmaed geiqsuenq gouz ndaej gezgoj ceiq ndei, hoeng ciuhvunz haujlai seiz mbouj dwg diuz fuengcingzsik maenhdingh ndeu, baez loeklauq ndeu、baez cainanh ndeu couh gaeuq aen fuengcingzsik wnq diuq okdaeuj, gaijbienq engqlij luenhgaij gij gveihcwz geiqsuenq yawhdingh de.

(3)

一个工作日，下着蒙蒙细雨，白茫茫的烟雨笼罩整个乡镇。父亲守在供销社柜台前，守了几个小时不见一个顾客。他突然想起娘子山上还有几根杉木没扛回老宅。父亲想，这样的阴雨天，街上的干部和小摊小贩都躲到屋子里烤火去了，寨子里的人还有谁会踩着稀滑的泥巴路来供销社买东西呢？就算是有人冒雨来买东西，还有一个整天瓜子不离嘴的“雪花膏”女同事守柜台。

父亲于是就披上雨衣，抬脚迈进雨幕。

父亲消失在朦胧烟雨里不久，供销社来人了。

来人不是买东西的顾客，也不是来闲聊的老熟人，而是县里的检查组。雪花膏那个时候倚靠柜台，把一颗瓜子放到两齿间正要优雅地嗑下。

打头的检查组组长拖着长长的泥巴脚印，面色黑如火炭。后来我问父亲，这个人姓什么。父亲说他能姓什么，姓黑，老黑的黑！

老黑问雪花膏：“你们今天几个人当班？”

“……我，今天，我当班……”

“你哄鬼，柜台的纪律必须两个人当班，相互监督你不懂吗？”

“懂……懂……我懂……”

“你懂，你懂会一个人当班！老实说，另外一个人去哪里了？马上叫他过来！”

“他……他现在来不了，他家里有事，请假临时出去了……”

“请假，你们主任批假了吗？”

“不知道，你们自己去问主任……”雪花膏两齿打颤，预感到父亲就要出事了。

老黑噔噔噔上楼，把楼梯震得烟尘四起，把供销社主任吓得惊落手中抄抄写写的钢笔。一番厉声责问下来，结果是父亲并没有履行请假手续。老黑的怒火一下子就燃烧起来，当即宣布将父亲调离现在的岗位，调到十几里之外一个不通公路的村级供销点。

当父亲披着雨衣，头上沾着杉木针形枯叶，浑身湿漉漉钻出雨幕，出现在供销社台阶前时，老黑一行人正气冲冲迎面走来。跟在后头的供销社主任见到父亲已经赶回来，脸上露出喜色，连忙跑到老黑跟前，央求老黑网开一面，警告警告，教育教育，下不为例就行了。

老黑刹下脚步，拉长黑脸说：“你说得轻松，如果每个脱岗的人都可以这么处理，那还要柜台纪律做什么？柜台丢东西了你负责，货款少了丢了你负责？”

供销社主任脸上的喜色像是露头的一只青蛙，被拍死在水面上。

老黑伸起食指指向父亲，接着说：“你就是那个脱岗的？马上收拾你的东西，今天就调到村供销点，乡里的岗位不养脱岗的人！”

父亲的双眼，唰的一下全黑了下来。他百般哀求说，现在我的孩子还小，房子也没有建起来，能不能网开一面，给个处分，今后一定好好遵守纪律，再也不会擅离岗位了。老黑毫不松口，唾沫直喷到父亲脸上：“要么你调走，要么滚蛋回家！”

扛过枪的父亲，摔断过脖子的父亲，跳过楼没有死成的父亲，怒气被直冲冲激起来，当即说：“滚蛋就滚蛋，我是毛主席的兵，我就不相信回家种田会死人！”

老黑气得七窍生烟，指着父亲的额头，话卡在喉咙里说不出来，钻进吉普车，车子喷出愤怒的黑烟疾驰而去。

亲友们苦苦劝告，让父亲先去村里的供销点待一段时间，等风头过去再想办法调回来。但父亲咽不下对黑脸组长的这口气，更无法承受远离家乡、妻子儿女孤苦伶仃的日子，依然一意孤行领了离职金，断然回家当了农民。

父亲的国家干部身份，彻底终结。

如果时光倒流，父亲同意调到地处村野的供销点，每月依然领着他三十四块钱的工资，我们一家人的日子，我们几个儿女的命运又将如何呢？人生的命运际遇似乎可以用缜密的计算求得最好的结果，但人生很多时候不是一道铁定的方程式，一个意外、一个厄运就足以让另外的一道方程式跳出来，改变乃至篡改预定的计算规则。 （3）